Ekran Renk Kalibrasyonu

Kalibrasyon; bilinen bir standarda ulaşabilmek için bir değerin ölçülmesi ve o standarda çevrilmesi işlemidir. Bir örnek vermek gerekirse; evlerimizde kullandığımız baskül doğru sonuç verebilsin diye bir çevirme mekanizması sayesinde sıfır çizgisine çeviririz. Aslında baskülümüzü kalibre etmiş oluyoruz. Tv ekran kalibrasyonu da buna benzer. Fakat en büyük fark şudur; Ekranımızda bulunan renk değerlerinin ne olduğunu, dinamik aralığın hangi konumda olduğunu, gama değerinin nerede bulunduğunu çıplak göz ile bilmemiz mümkün değildir. Mesela sadece kırmızının 3 eksende ve 255 tane halinin olduğunu varsayarsak bu ayarın gelişi güzel ayarlanması doğru değildir. Bir başka deyişle kumandayı elimize alıp ‘’ben kendi göz zevkime göre ayarlayabilirim’’ demek ekranımızdan hem doğru sonucu alamamamızı hem de daha kötü bir duruma getirebileceğimizin işaretçisidir. Bu nedenle insan gözünden 30 kat daha hassas renk sensörleri kullanılmaktadır. Ayrıca bu sensörler renklerin sayısal değerlerini de bizlere verir ve bu sayede matematiksel hesaplamaları yapabiliriz. Kalibrasyon işlem sürecine gelecek olursak; Uluslararası kalibrasyon enstitüsünün belirlediği koşullar baz alınmaktadır. Her marka ve modelin kendisine özgü menü modellemesi, çalışma prensibi vardır. işlemin ilk aşaması ekranın ne durumda olduğunu öğrenmek ile başlar.

Kapatılması gereken kontroller ( Disable Features)

Öncelikle fonksiyonel olmayan bazı ayarlamalar kapatılmalıdır. Bunların çoğu görüntüyü dağıtır ve bozar. Yine aldatıcı bir satış stratejisidir. Markadan markaya çeşitli isimlendirmeler yapılarak televizyonların menülerine eklenir. Ekran kalibrasyonu işlemine başlamadan önce kapatılmalıdır.

Bu kontroller örnek vermek gerekirse;

Auto Black, Expanded Black, Adaptive Brightness, Ambient Light Compensation, Auto Color, Auto Flesh Tone, Automatic Contrast, Auto Iris, or Dynamic Contrast/Sharpening gibidir.

Kontrast ve Parlaklık ( Contrast and Brightness)

Ayarlamalar, dinamik aralığının yapılandırılmasıyla başlar. Bu, görüntünün en karanlık ve en hafif kısımları arasındaki farktır ve siyah seviye (parlaklık) ve beyaz seviye (kontrast) ayarlanarak yapılır.

Gri Ölçek ( Gray Scale )

Resmin siyah ve beyaz kısmı olan gri tonlamadır ve bu ayarlama kesinlikle kritiktir. Eğer bu yanlışsa, başka hiçbir şey ayarlamamanın hiçbir önemi yoktur.

Gama ( Gamma )

Doğru renk ayarı, doğru gri tonlamaya ve seviyelerine bağlıdır . Bu değer görüntünün siyahtan çıktığı hızdır. Bu parlaklık ve kontrast için önemlidir. Setin gri tonlama, renk ve gamaların hepsi, yüksek bir sadakat görüntüsü için doğru bir şekilde izlenmesi yine kritik önem taşır.

Kesinkinlik / Netlik ( Sharpness / Overscan )

Muhtemelen modern bir ekranda en çok yanlış kullanılan ve yanlış anlaşılan kontroldür.  Bu kontrolün gerçek adı yapay kenar geliştirmedir. Kenarlardaki çizgilerin daha net, keskin ve pürüzsüz hale gelmesine katkı sağlar. Ayrıca bazı ayarlarla çok küçük de olsa kişisel bir zevk unsuru da vardır. Doğru set edilen bir ekranda bunu minimal düzeyde dokunuşlarla kişiselleştirebilirsiniz.

Televizyon ekran kalibrasyonu yapılırken yaklaşık 50 den fazla kontrolü değerlendirmek ve ayarlamak durumundayız, tüm bunlar yapılırken sıralama ve birbirleri arasındaki uyumu büyük önem taşır. Mesela kontrast da yapılan bir hata beyaz dengesi tarafında bizi yanlışa sürükleyebilir. 

Yönetmenler, video üreticileri ve yapımcılar görüntü içeriğinin nasıl olması gerektiğinden sorumlu iken ekran kalibratörlerinin amacı, ekranın mümkün olduğunca profesyonel bir monitör gibi davranmasını sağlamaktır. Ancak o zaman sanatsal bütünlük, ekran ve görüntü doğruluğu, kusursuz izleme keyfi deneyimlenebilir.